Giao rừng gắn với giao đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp: Nhiều khó khăn, vướng mắc
Hết năm 2023, tỉnh Nghệ An phải hoàn thành việc rà soát, giao đất, giao rừng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) lâm nghiệp năm 2023 theo Quyết định số 652/QĐ-UBND ngày 10/3/02023 của UBND tỉnh Nghệ An về giao chỉ tiêu kế hoạch thực hiện Đề án giao rừng gắn với giao đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh Nghệ An đợt 1 năm 2023, với Kế hoạch đó thì UBND tỉnh có giao nhiệm vụ giao đất năm 2023 thực hiện tại 05 huyện với tổng diện tích dự kiến là 25.093,279 ha, thì Đoàn Điều tra quy hoạch lâm nghiệp Nghệ An tham gia tại 04 huyện với tổng diện tích dự kiến 21.923,28 ha. Đến nay đã qua hơn một nửa chặng đường khối lượng công việc Đoàn hoàn thành đã đạt đến 90% khối lượng, dự kiến từ giờ đến cuối năm sẽ hoàn thành xong các công trình được giao, tuy nhiên hiệu quả, tiến độ triển khai vẫn còn bộc lộ nhiều khó khăn, vướng mắc nằm ngoài dự tính.
Năm 2023, diện tích đất lâm nghiệp dự kiến giao trên địa bàn huyện Quế Phong theo Quyết định 6056,71 ha, tuy nhiên sau tính toán và thống nhất với huyện thì cần thực hiện giao hơn 6.150,09 ha; trong đó giao rừng gắn với giao đất lâm nghiệp (giao lần đầu) hơn 3.750,09 ha và giao rừng trên đất lâm nghiệp đã cấp hơn 2.400 ha. Đến nay đã thực hiện xong việc đo đạc, chỉ mốc giới ngoài thực địa cho các hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư đạt được gần 100% khối lượng. Hiện nay, Đơn vị và huyện đang phối hợp từng bước triển khai làm hồ sơ địa chính, thông báo kết quả đo đạc đến người dân. Bên cạnh những thuận lợi khi triển khai công tác tại huyện, Đơn vị cũng gặp một số khó khăn trong việc triển khai như:
Nhiều bản có diện tích lâm nghiệp ít nhưng nhu cầu của người dân nhiều nên khó khăn trong việc phân chia cho các hộ gia đình. Diện tích lâm nghiệp có thể giao cho các hộ lại xa khu dân cư, giao thông đi lại khó khăn.
Đối với công tác giao rừng trên đất đã cấp giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) có nhiều hộ trong cùng một chủ sử dụng (một hộ đại diện cho nhiều hộ gia đình không đứng tên). Diện tích đã cấp trước đây trên hồ sơ có sai lệch so với tình hình quản lý sử dụng với thực địa đang quản lý, bảo vệ.
Tương tự, tại hai huyện Tương Dương và Kỳ Sơn, đến thời điểm hiện tại công tác giao rừng trên địa bàn đã triển khai xong được 01 xã Tam Đình và cơ bản xong ở xã Hữu Khuông giao theo đề án, đang tiến hành giao ở hai xã Nga My và Thị trấn Thạch giám.
Những khó khăn gặp phải trong quá trình thực hiện việc triển khai giao rừng trên đất đã cấp giấy chứng nhận QSD đất lâm nghiệp sẽ gặp phải mất nhiều thời gian do diện tích sai lệch giữa bản đồ với thực địa.
Trên địa bàn huyện Kỳ Sơn triển khai giao rừng gắn với giao đất 7 xã (Mường Típ, Nậm Càn, Na Loi, Phà Đánh, Hữu Lập, Bắc Lý, Mỹ Lý)
Đến thời điểm hiện tại Đơn vị đã triển khai giao rừng gắn với giao đất xong công tác ngoài thực địa tại 06 xã: Na Loi, Bắc Lý, Mỹ Lý, Nậm Càn, Phà Đánh, Hữu Lập. Chỉ duy xã đang triển khai dở chưa xong thực địa là xã Mường Típ.
Tiến độ tại xã Mường Típ đã họp tuyên truyền 02 lần trên 08 bản nhưng hiện nay đã giao được 03 bản, với phương thức giao cộng đồng bản quản lý và cùng với đó đã tổ chức họp bốc thăm 03 bản giao hộ gia đình quản lý.
Nguyên nhân những khó khăn gặp phải trong quá trình triển khai ở xã Mường Típ, huyện Kỳ Sơn chủ yếu: Chủ quan: Do trình độ nhận thức, có một số hộ gia đình, cá nhân đang còn tư tưởng sợ gắn tránh nhiệm khi làm mất rừng, Nhiều bản phải họp tuyên truyền nhiều lần để giao cho đối tượng hộ gia đình; Khách quan: địa hình giao đất giao rừng khá phức tạp đi lại khó khăn, vùng giao rừng thường là vùng sản xuất nương rẫy của người dân. Trong quá trình khảo sát thực địa để lên kế hoạch giao hiện trường nhiều bản ban quản lý bản và các hộ gia đình không đồng ý giao và đề nghị Đoàn cắt bỏ phần lớn diện tích rừng mới phục hồi sau nương rẫy do lo sợ trạng thái rừng không đủ phục hồi hoàn toàn, nên họ không muốn nhận bảo vệ, hoặc một số ý kiến không muốn thực hiện nên nhiều diện tích và trạng thái rừng sẽ bị giảm xuống so với chỉ tiêu kế hoạch mà UBND tỉnh đưa ra dự kiến. Vùng dự kiến được giao nằm ở vị trí lưng chừng cơ giới, các loại đất khác quy hoạch xen kẽ nên rất khó khăn trong việc phân chia lô và đi giao hiện trường, hơn nữa thời tiết đang vào mùa mưa đến khó khăn trong vấn đề ngoại nghiệp.
Để đảm bảo tiến độ, chất lượng và mục đích của đề án giao rừng gắn với giao đất lâm nghiệp được kịp thời thì những khó khăn, vướng mắc trên cần được thẳng thắn nhìn nhận, tập trung khắc phục bằng các biện pháp đồng bộ và hữu hiệu từ các cấp, ngành hữu quan.
Đội Điều tra thiết kế quy hoạch – Đoàn ĐTQHLN